Jak już pisaliśmy na naszym blogu, w sprawie rozwodowej sąd orzeka czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Sąd może zatem rozwiązać związek małżeński z wyłącznej winy jednego z małżonków lub z winy obojga małżonków. Jest to wówczas tzw. rozwód z orzeczeniem o winie. Jedynie na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie. Wówczas mamy do czynienia z rozwodem bez orzekania o winie.
W jaki sposób ustalić winę małżonka?
Aby rozwiązać małżeństwo przez rozwód z orzeczeniem o winie sąd powinien ustalić, czy zachowanie lub postępowanie jednego z małżonków jest sprzeczne z normami prawnymi lub zasadami współżycia, określającymi obowiązki małżonków. Jednocześnie sąd musi zbadać, czy sprzeczności tej towarzyszy umyślność lub niedbalstwo tegoż małżonka. Dodatkowo, między takim zachowaniem a powstałym rozkładem pożycia małżeńskiego musi istnieć związek przyczynowy. Innymi słowy nie każde naruszenie obowiązków małżeńskich stanowić będzie o winie danego małżonka lecz tylko te, które miało wpływ na rozkład pożycia małżeńskiego.
Jakie mogą być zawinione przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego?
Do najczęstszej zawinionej przyczyny rozkładu pożycia małżeńskiego należy zdrada małżeńska. Należy jednak zaznaczyć, że zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego związek jednego z małżonków z innym partnerem w czasie trwania małżeństwa, lecz po wystąpieniu zupełnego i trwałego rozkładu pożycia między małżonkami, nie daje podstawy do przypisania temu małżonkowi winy za ten rozkład. Oznacza to, że jeżeli związek małżeński w rzeczywistości rozpadł się już przed zdradą małżeńską np. wskutek różnicy charakterów, to małżonek dopuszczający się zdrady nie zostanie uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia.
Innymi zawinionymi przyczynami rozpadu małżeństwa nogą być m.in. brak wspólnego pożycia, brak wzajemnej pomocy lub brak współdziałania dla dobra rodziny i przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny.
Co w sytuacji gdy jeden małżonek ponosi znacząco większą winę niż drugi?
Zgodnie z orzecznictwem przy przypisaniu małżonkom w wyroku rozwodowym winy nie ma znaczenia okoliczność, który z małżonków ponosi winę „większą”, a który „mniejszą”. Małżonek, który zawinił choćby w niewielkim stopniu, musi być uznany za współwinnego, chociażby drugi małżonek dopuścił się wielu i to znacznie cięższych przewinień. Podstawą przyjęcia winy małżonka jest ustalenie, że jego zachowanie przyczyniło się do powstania lub pogłębienia rozkładu, obojętne natomiast pozostaje w jakim stopniu każdy z małżonków przyczynił się do tego. Nierówny stopień winy małżonków nie stanowi przeszkody do uznania ich współwinnymi rozkładu pożycia. Nawet zatem gdy jeden z małżonków pozostaje winnym rozkładu pożycia małżeńskiego w 10%, a drugi małżonek aż w 90% to sąd rozwiąże związek małżeński stron z winy obojga małżonków. Aby sąd orzekł winę tylko jednej strony, musi uznać, że ponosi ona wyłączną winę rozpadu małżeństwa.
Rozwód z orzeczeniem o winie – przesłanki
Podsumowując, przesłanki do przeprowadzenia rozwodu z orzeczeniem o winie są zatem następujące:
- naganne zachowanie jednego z małżonków,
- umyślność lub niedbalstwo takiego zachowania,
- bezpośredni wpływ nagannego zachowania na rozkład pożycia małżeńskiego,
- wyłączność winy jednego z małżonków (jeżeli domagamy się orzeczenia winy tylko jednej ze stron).
Reasumując powyższe należy dodać, że wyłączna wina jednego z małżonków częstokroć pozostaje trudna do udowodnienia. Pamiętajmy przy tym, że małżonek, który wnosi o ustalenie wyłącznej winy drugiego małżonka powinien tę okoliczność udowodnić. To na nim zatem spoczywa obowiązek przedstawienia w sądzie dowodów świadczących o winie rozpadu małżeństwa.
***
Może macie jakieś doświadczenie w tego typu sprawach, którymi chcielibyście podzielić się na naszym blogu? Jeśli macie jakieś wątpliwości lub pytania śmiało zadawajcie je w komentarzach pod dzisiejszym wpisem. Zachęcamy również do bezpośredniego kontaktu. Doświadczeni w sprawach rozwodowych adwokaci z Pruszkowa i Warszawy służą pomocą aby udzielić Wam niezbędnego fachowego wsparcia.