Założenie działalności gospodarczej – kiedy powinno się to zrobić?

Jednym z częstszych pytań, które dostajemy od naszych klientów zainteresowanych pomocą prawną w sprawach gospodarczych jest pytanie czy muszą oni założyć działalność gospodarczą, jeżeli dopiero zaczynają swoją przygodę z biznesem. W początkowym okresie sprzedaż towarów lub usług jest zazwyczaj sporadyczna, dochody zaś niewielkie, co często zniechęca do sformalizowania prowadzenia swojej działalności zarobkowej. W dzisiejszym wpisie postaramy się wyjaśnić kiedy konieczne jest prawne zalegalizowanie działalności gospodarczej.

Definicja ustawowa działalności gospodarczej

Zgodnie z art. 2 ustawy  z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej:

„Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.”

Działalność gospodarcza oparta jest zatem na 3 kryteriach:

• sformalizowana organizacja pracy w ramach działalności,
• zarobkowy cel działalności,
• częstotliwość podejmowanych działań.

Jak łatwo można zauważyć, definicja zaproponowana przez ustawę jest niedoskonała, a jej prawidłowa interpretacja wywołuje wiele kontrowersji zarówno w orzeczeniach sądów powszechnych jak i sądów administracyjnych i urzędów skarbowych.

Pamiętać przy tym trzeba, że działalność gospodarcza jest faktem i podlega obiektywnej ocenie. Nie ma więc znaczenia subiektywna klasyfikacja działalności przez osobę, która ją prowadzi. Jeżeli spełnione są wypunktowane powyżej cechy, założenie działalności gospodarczej staje się obowiązkiem.

Ok, ale co tak naprawdę oznaczają te ustawowe kryteria?

Zarobkowy cel działalności gospodarczej

Zarobkowy cel działalności wiąże się z odpłatnością podejmowanych czynności. Chodzi tutaj o to, że podejmowane działania mają za zadanie przynieść określony zysk. Usługi czy też towary mają wartość majątkową, a ten, który je proponuje chce uzyskać z tego tytułu wynagrodzenie.

Oczywiście samo kryterium dochodowości nie jest niezbędne dla uznania, że konieczne jest założenie działalności gospodarczej. Innymi słowy, nawet jeżeli nie osiągamy dochodów (bo np. jesteśmy na początku naszej działalności, a koszty przewyższają zarobek), to dopóty nasze działania są nastawione na osiąganie zysków, mówić musimy o zarobkowym celu działalności.

Nie ma oczywiście zarobkowego charakteru działalność mają na celu zaspokojenie wyłącznie własnych potrzeb lub też działalność non profit.

Zorganizowany charakter działalności

Cecha ta wskazuje na działalność podejmowaną w sposób sformalizowany, oznaczający przykładowo rejestrację firmy, założenie rachunku bankowego, nawiązywanie kontaktów handlowych, między innymi z dostawcami, podwykonawcami, ale także potencjalnymi klientami, czy też wdrażanie działań marketingowych, również tych w internecie.

Tym samym można pokusić się o stwierdzenie, że działalność o charakterze przypadkowym nie jest działalnością gospodarczą, nawet jeżeli przyniesie ona określony dochód. W szczególności chodzi o czynności wykonywane w ramach okazjonalnej pomocy koleżeńskiej, czy też w ramach tzw. grzeczności, nawet jeżeli są one odpłatne.

Ciągłość działalności gospodarczej

Zasadniczo działalność gospodarcza powinna być prowadzona z zamiarem ciągłości jej wykonywania. Zakładam działalność i zamierzam ją prowadzić teraz i w przyszłości, wykonując określone czynności w celu osiągania zysków. Takie sklasyfikowanie działalności nie wyklucza oczywiście prowadzenia jej tylko sezonowo, lub wyłącznie do czasu osiągnięcia określonego celu. Można też uznać za ciągłą działalność gospodarczą, taką działalność, która nastawiona jest na wykonanie wyłącznie jednej czynności handlowej (na takie rozwiązanie pozwala kodeks spółek handlowych).

„Celem wprowadzenia przesłanki ciągłości działalności było wyłączenie z definicji działalności gospodarczej czynności jednorazowych. Jednakże przesłanki tej nie należy utożsamiać z koniecznością wykonywania działalności bez przerwy. Istotny jest zamiar powtarzalności określonych czynności celem osiągania dochodu.”  (wyrok NSA w Warszawie, 28.04.2011r., II OSK 333/11)

Założenie działalności gospodarczej – kiedy w takim razie powinno się to zrobić?

Podsumowując, uznać trzeba, że problemu jako tako nie stanowi prowadzenie działalności nieodpłatnej. Brak zarobkowego charakteru prowadzonych przez nas czynności pozwala na nierejestrowanie działalności.

Więcej problemu nastręcza wykonywanie czynności odpłatnych. Tylko bowiem jednorazowe, sporadyczne i okazjonalne podejmowanie działań może nie zostać uznane za działalność gospodarczą.

Jeżeli jednak naszym celem jest zbudowanie firmy przynoszącej zyski, nawiązujemy kontakty handlowe, reklamujemy się i prowadzimy czynności marketingowe zmierzające do pozyskiwania klientów i promowania własnej marki, to prowadzimy działalność gospodarczą wymagającą ubrania jej w odpowiednią formę prawną i rejestracji.

Zagadnień związanych z zakładaniem działalności gospodarczej jest wiele i nie sposób wszystkiego ująć w jednym wpisie. Dlatego też zachęcamy do odwiedzania naszego bloga, w kolejnych wpisach powiemy dlaczego warto zarejestrować własną firmę, jakie czynności polskie sądy nie uważają za działalność gospodarczą i czy istnieją sposoby na legalne prowadzenie firmy bez konieczności zakładania własnej działalności gospodarczej.

***

Jeżeli wpis okazał się wartościowy, zachęcamy do komentowania i dalszego udostępniania. Będzie nam również miło, jeżeli zdecydujecie się na bezpośredni kontakt z naszą Kancelarią, która w sposób kompleksowy pomaga na każdym etapie zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej.